List otwarty studentów

W odpowiedzi na memoriał prof. Henryka Jurkowskiego dotyczący szkolnictwa lalkarskiego w Polsce 

Po II wojnie światowej wcześniej istniejące nieinstytucjonalne teatry dla dzieci i młodzieży zostały zamknięte. W ich miejsce utworzono 25 sztucznych tworów wzorowanych na praktyce Związku Radzieckiego. Co nie oznacza, że wzór ten wyczerpuje formułę organizacji, działalności, powinności i narzędzi teatru lalek.

Amadeusz | PWST, Wrocław | fot. M. Banach
Teatry dramatyczne realizują spektakle dla dzieci i młodzieży.

Teatry lalkowe realizują spektakle dla dorosłych.

W teatrach dramatycznych pojawiają się elementy lalkarstwa.

W teatrze lalek pojawiają się elementy teatru dramatycznego.

W konstrukcję powyższych zdań można również wstawić: performans, teatr tańca, pantomimę, wideo-art, poezję konkretną, instalację i długo by wymieniać. Alfabet współczesnej inscenizacji nie jest skończony.

Ograniczenie programu zajęć do treningu wyłącznie „lalkarskiego” doprowadziłoby do sytuacji, w której absolwenci takiego kierunku nie spełnialiby wymogów współczesnego teatru lalek ani teatru w ogóle. Co oznacza, że poza pracą na ulicy albo konstrukcją własnej budy jarmarcznej pozostałaby nam już tylko budka z kebabem. Program treningu lalkarskiego w naszym rozumieniu od zawsze był treningiem aktorskim.

„W latach ostatnich prawie się nie pojawiały inne prace dyplomowe jak tylko etiudy lub przedstawienia aktorskie”. „Większość reżyserów – absolwentów wydziału – tworzy przedstawienia aktorskie”. Nawet, przyjmując optykę profesora Jurkowskiego, według której, jak próbujemy zrozumieć, „aktorskie” oznacza: „aktorstwo dramatyczne oparte na realizmie psychologicznym” – nadal jest to nieprawda.

Wyznacznikiem „lalkowości” spektaklu jest, według nas, nie procentowy udział lalki teatralnej w widowisku, ale jej zasadność. Według nas teatr animacji to sposób myślenia o świecie. Rozszerzenie środków wyrazu o dodatkową warstwę komunikacyjną. Celem naszej pracy zawsze jest dzieło sztuki, nie dzieło gatunkowe. W XXI wieku, wbrew temu, co pokazuje przestarzały instytucjonalny podział, teatr jest jeden.

W naszym rozumieniu, zadaniem wydziałów lalkarskich jest więc wykształcenie twórcy teatru (aktora bądź reżysera) świadomego istnienia innego języka niż ten, który ma w ustach, perfekcyjnie operującego skrótem, znakiem, mnogością środków wyrazu. I, ponad wszystko, sprawnie komunikującego się z widzem. Niezależnie od tego, czy do teatru zakłada jeszcze pieluszkę, czy już garnitur.

Jedynym sposobem zrozumienia rozwijającego się teatru jest dialog. Dlatego uważamy, że nasza odpowiedź na list prof. Henryka Jurkowskiego nie powinna być pointą, a jedynie zaproszeniem do dalszej dyskusji. Przypominamy również, że sesja egzaminacyjna na naszej uczelni odbywa się w czerwcu. W jej trakcie rokrocznie prezentujemy ponad 20 egzaminów kierunku aktorstwo teatru lalek oraz ponad 20 egzaminów przyszłych reżyserów teatru lalek.

Serdecznie zapraszamy.

Studenci Wydziału Lalkarskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie Filii we Wrocławiu

Nowszy post Starszy post Strona główna